پسماندهای الکترونیکی؛ از فرصت ها تا تهدیدات
تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۰۵۲۳۹
به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، تولید پسماندهای الکترونیکی در سال های اخیر به عنوان پسماندهای ویژه افزایش یافته و اگر این پسماندها به نحو مناسب، دفع و مدیریت نشوند آسیب ها و خطرات جبران ناپذیری را بر جای خواهند گذاشت و جامعه را با بحران مواجه می کنند.
بارها برایمان پیش آمده که با تمام شدن باطری ساعت دیواری، رومیزی، باطری گوشی تلفن همراه و.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پسماندهای الکترونیکی منشا 70 درصد آلودگی ها هستند
حامد مازندرانی زاده عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام(ره) استان قزوین در گفت و گو با خبرنگار فارس در قزوین با اشاره به تشکیل دو درصد از حجم پسماندهای الکترونیکی از کل پسماندها اظهار می کند: پسماندهای الکترونیکی، منشا 70 درصد از آلودگی ها هستند و هر قدر هم رو به جلو می رویم میزان تولید افزایش این پسماندها افزایش می یابد. هر ایرانی سالانه هشت کیلوگرم پسماند الکترونیکی تولید می کند که این پسماندها شامل یخچال، فریزر، تلویزیون، لباسشویی و... هستند.
وی می افزاید: در حال حاضر همه چیز به سمت برقی، الکترونیکی و هوشمند شدن می رود و تقریبا نه تنها کشور ما بلکه دنیا عملا با پدیده ای به نام پسماند الکترونیکی غافلگیر شده است.
مدیرعامل شرکت رینو با اشاره به حرکت بسیاری از کشورها مبنی بر استفاده از پسماندهای الکترونیکی به عنوان منابع ثانویه مواد معدنی همچون مس، روی، نیکل و آلومینیوم تصریح می کند: وجود پسماندهای الکترونیکی هم فرصت و هم تهدید است که تامین مواد اولیه و ایجاد اشتغال، فرصت و آسیب به محیط زیست و بیماری های خطرناک در اثر دفع غیراصولی از تهدیدات این پسماندها محسوب می شود.
مازندرانی زاده به راه اندازی و افتتاح نخستین خط بومی بازیافت پسماند الکترونیکی در سال گذشته با حمایت معاونت پیشین علمی و فناوری رئیس جمهور می افزاید: با ایجاد لجستیک، از هر جای ایران که مردم برای ارسال پسماند الکترونیکی با شرکت رینو ارتباط می گیرند هزینه حمل از درب منزل تا شرکت توسط همین شرکت پرداخت می شود.
وی شرکت رینو را شرکت فن آور در مرکز رشد دانشگاه بین المللی امام (ره) می داند و ادامه می دهد: لوازم برقی که قابل تعمیر باشد و خراب شدنی نیستند را تعمیر می کنیم، وسایلی که قابل تعمیر نیستند از قطعات آنها استفاده می شود و وسایل الکترونیکی که خراب شده و عمرشان گذشته را بازیافت و به فلزات اولیه مانند نیکل، روی، مس، نقره، آلومینیوم، آهن و غیره تبدیل می شوند.
طبق اذعان این استاد دانشگاه، مانند هر جای دنیا بابت بازیافت باید هزینه پرداخت شود در حالی کار شرکت رینو مانند دوره گردها نیست که لوازم الکترونیکی خراب را از مردم خریداری کند و هر چه دستشان برسد آتش زده و به محیط زیست و آب هوا و خاک آسیب می زنند؛ در حالی که شرکت رینو زیر نظر سازمان محیط زیست بوده و تاییدیه این سازمان را دارد و بسیاری از شرکت های بزرگ پسماندهای خود را به این شرکت منتقل می کنند.
مازندرانی زاده می افزاید: طی حدود سه سال اخیر حدود 300 تن پسماند الکترونیکی توسط شرکت رینو بازیافت شده است.
وی معتقد است پسماندهای الکترونیکی حاوی فلزات سنگین هستند و اگر درست مدیریت نشوند می توانند آسیب ایجاد کرده و تبعات خیلی سختی به همراه داشته باشند چرا که برخلاف پسماندهای عادی که تولید شیرابه می کنند و به محیط زیست آسیب می زنند آسیب شان بسیار ناچیز است اما آسیب پسماندهای الکترونیکی بسیار سنگین است.
عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام (ره) استان قزوین به نکته جالبی اشاره می کند و می گوید: وزارت اقتصاد و دارایی به عنوان متولی تمام اموال دولتی در سازمان ها اعم از آموزش و پرورش، وزارت علوم و بهداشت و... باید نسبت به زمان اسقاط وسایل الکترونیکی توجیه باشد و به عنوان مالک پسماندهای الکترونیکی نباید اجازه امحای غیراصولی آنها را بدهد که به دلیل عریض و طویل بودن، آخرین موضوعی که مد نظر آنها قرار می گیرد مسائل زیست محیطی است و عملا محیط زیست قربانی می شود.
به گفته مازندرانی زاده، شرکت رینو پذیرای بخش های مردمی، سازمان ها و شرکت های دولتی و خصوصی است و از دور افتاده ترین نقاط و روستاهای کشور تا شهرها این پسماندها به شرکت مذکور منتقل می شود.
وی خاطرنشان می کند: در حال حاضر در شرکت رینو به عنوان تنها شرکت فعال در زمینه پسماندهای الکترونیکی برای هفت نفر به صورت مستقیم و برای 20 نفر غیرمستقیم اشتغال ایجاد شده گرچه باید گفت این شرکت تهدید ناشی از پسماندهای الکترونیکی را به فرصت تبدیل می کند و در تولید ثروت ملی، اشتغال و اصلاح وضعیت محیط زیست موثر است اما ما برای اشتغالزایی، حفظ آب و خاک، تسهیلات کلان نمی خواهیم بلکه فقط پسماندهای الکترونیکی را می خواهیم تا مدیریت کنیم و به محیط زیست و انسان آسیب نرسد.
این استاد دانشگاه اذعان می کند: ایده راه اندازی شرکت رینو برای مدیریت پسماندهای الکترونیکی سال 90 کلید خورد. در آن زمان بنده در خط بازیافت پسماند شهرداری تهران مشغول به کار بودم و به این فکر افتادیم که اگر پسماندهای الکترونیکی مدیریت شوند، آثار بسیار بزرگتری خواهد داشت. گرچه با یکی از معاونین استاندار قزوین در خصوص پسماندهای الکترونیکی ادارات و سازمان ها رایزنی شده اما تاکنون اقدام عملی صورت نگرفته است.
بهترین راه مدیریت پسماندهای الکترونیکی بازچرخوانی است
امید رحمانی کارشناس ارشد محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار فارس در قزوین، با اشاره به اینکه هر چیزی که با برق سر و کار دارد همچون لامپ، گوشی تلفن همراه، رایانه، باطری، اطو، تلویزیون و... مشمول پسماندهای الکترونیکی هستند، می گوید: در فرایند ساخت این لوازم و وسایل برقی بعضا مواد بسیار ارزشمندی همچون طلا، نقره، اندکی آلومینیوم، پلاستیک و غیره به کار رفته و حاوی برخی فلزات سنگین اعم از جیوه، نیکل و... هستند.
وی می افزاید: وجود فلزات سنگین از صفر تا پنج، مشکلی ایجاد نمی کند اما وجود فلزات سنگین بالاتر از پنج در صورتی که رها شوند و به آب های زیرزمینی نشت پیدا کنند، وارد آب های شرب لوله کشی شوند و به گیاهان برسند سبب انباشت در بدن شده و مخاطرات جدی برای انسان به همراه دارد.
این کارشناس معتقد است، دفن و سوزاندن پسماندهای الکترونیکی اگر مدیریت نشود به دلیل وجود هیدروکربن ها سبب آلودگی هوا می شوند که بازیافت این پسماندها از نظر محیط زیست بسیار حائز اهمیت است و باید فلزات را از این پسماندها استحصال و دوباره بازچرخوانی کرد.
رحمانی با تاکید بر اینکه پسماندهای الکترونیکی را نباید در کنار پسماندهای عادی و خانگی انداخت و لازم است جداگانه نگهداری شود، بیان می کند: پسماندهای الکترونیکی باید از مبدا تفکیک شود و در این زمینه اطلاع رسانی و فرهنگ سازی در مدارس و ادارات صورت گیرد و لازم است پسماندهای الکترونیکی به مراکز و شرکت های مجاز تحویل داده شود.
وی می افزاید: پسماندهای الکترونیکی باید دفن، سوزانده، بازیافت و بازچرخوانی شوند که بهترین و کلیدی ترین روش، بازچرخوانی این پسماندها است.
طبق نظر این کارشناس، بهترین راهکارهای برای جلوگیری از انباشت و تولید پسماندهای الکترونیکی استفاده از پنل های خورشیدی، استفاده از باطری های با طول عمر بالا و قابل شارژ، جمع آوری لامپ های فلورسنت یا گازی، مهتابی و عدم شکستن و رها کردن آنها در طبیعت است.
طبق اذعان رحمانی، مدیریت پسماندها از اهمیت خاصی برخوردار است و در خصوص پسماندهای الکترونیکی که پسماندهای ویژه ای محسوب می شوند باید تدابیر لازم را اندیشید و با مشارکت شهرداری ها، مردم و یا شرکت های مجاز جمع آوری این پسماندها انجام شود و از رها شدن آنها در محیط زیست و آسیب رساندن به انسان، گیاهان و موجودات جلوگیری کرد.
به گزارش فارس، استخراج فلزات موجود در مواد تولیدکننده لوازم برقی و الکترونیکی و برگرداندن آن به چرخه تولید، هم مشکل نبود مکان برای انباشت زباله را حل می‌کند و هم میزان تولیدات را افزایش می‌دهد. با این اقدام از افزایش شدید بازده انرژی جلوگیری و کربن دی اکسید ورودی به جو را نیز کاهش می دهد.
گرچه حذف برخی لوازم جانبی دستگاه‌های الکترونیکی را می توان از راهکارهای موثر و خلاقانه دانست اما برخی از شرکت های تولید کننده با جمع آوری پسماندهای محصولات از مردم، گام موثری در مدیریت این پسماندها برداشته که امید است با افزایش راهکار‌ها و بکارگیری آنها، خطرات ناشی از زباله‌های الکترونیکی کاهش یابد.
گزارش از هاجر عبدالهی
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: پسماندهای الکترونیکی پسماند الکترونیکی مازندرانی زاده محیط زیست فلزات سنگین محیط زیست شرکت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۰۵۲۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آخرین وضعیت تالاب بندعلیخان
کارشناس مسؤول اداره کل محیط زیست استان تهران با اشاره به اینکه همچنان موضوع هدایت آب رودخانه شور به عنوان تامین‌کننده مهم آب تالاب بندعلیخان به مسیر اصلی در حال پیگیری است، گفت: این پرونده از طریق اداره محیط زیست ورامین، استانداری و فرمانداری در حال پیگیری است. مطالبه سازمان محیط زیست تامین حداقل آب مورد نیاز برای تالاب بندعلیخان از سرشاخه‌های رود شور است.
علی یعقوبی نژاد در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه در زمینه موضوع حقآبه تالاب‌ها و رودخانه‌ها دو مبحث مطرح است، اظهارکرد: یکی تعیین میزان حقآبه‌های اختصاصی و دیگری تخصیص و تامین حقآبه است. تعیین میزان حقآبه‌ها طی مطالعاتی از سوی سازمان محیط زیست صورت می‌گیرد.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران اضافه کرد: قانون تالاب‌ها، یک قانون نوپا است که از سال ۹۶ ابلاغ شده و دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های اجرایی آن نوشته شده است البته طی برنامه‌های ۵ ساله چهارم و پنجم و در قانون‌های موازی مانند قانون اراضی مستحدثات و ساحلی به مدیریت زیست بومی تالاب‌ها و منابع آبی توجه می‌شد ولی با ابلاغ قانون تالاب‌ها از سال ۹۶ این موضوع سریع‌تر و روشن‌تر پیگیری شده و با پیگیری اعتبارات و اعلام برنامه‌ها شرایط بهتری برای تحقق برنامه‌های زیست‌بومی برای مدیریت منابع آبی فراهم شده است.
وی با بیان اینکه علاوه بر خدمات اکوسیستمی منابع آبی، موضوع تعدد بهره‌برداران و ذینفعان و تعارض منافع آنها نیز مطرح است، گفت: اولویت اول وزارت نیرو تامین آب شرب است، این درحالیست که کارکردهای موازی دیگر مانند تامین آب واحدهای خدماتی، آب کشاورزی و تخصیص حقآبه زیست محیطی مطرح است که موجب تعارض منافع می‌شود.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران با اشاره تشدید خشکسالی در کشور طی سال‌های اخیر اظهار کرد: بارندگی نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است و میزان آب‌های سطحی را خیلی تحت تاثیر قرار داده است، به‌طوری که ممکن است بخشی از رودخانه‌ها و تالاب‌ها در برخی فصول خشک باشند.
یعقوبی نژاد اضافه کرد: هر سه ماه یا شش ماه ادارات محیط زیست استان تهران با انجام پایش‌هایی از منابع آبی استان، گزارش‌های مصوری از میزان آب تالاب‌ها یا رودخانه‌ها تهیه می‌کنند. به عنوان نمونه تالاب بندعلیخان در پایاب حوزه آبخیز استان تهران قرار دارد و بیشتر طول سال بسیار کم‌آب است. بر اساس جدیدترین گزارش واحد تابعه در حال حاضر بخش عمده‌ای از این تالاب خشک است.
وی در ادامه گفت: نیاز آبی این تالاب بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای استان تهران حدود ۶.۴ میلیون متر مکعب است اما اواخر بهمن و اوایل اسفند ماه سال گذشته تنها بخش محدودی از آن آبگیری شد بنابراین شرایط زیست‌محیطی این تالاب بسیار شکننده است.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران با اشاره به اهمیت تالاب بندعلیخان اظهارکرد: این تالاب محل زمستان گذرانی پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی است علاوه بر آن می‌تواند در زمینه تغذیه سفره‌های زیرزمینی، تقویت آبخوان‌ها، کنترل سیلاب‌ها و فرسایش خاک، کاهش آلاینده‌ها و مهمتر از آن کاهش گرد و غبار نقش داشته باشد.
یعقوبی‌نژاد ادامه داد: وقتی منبع آبی تالاب تامین شود، می‌تواند میزان انتشار گرد و غبار در مناطق را کنترل کند اما وقتی آب مورد نیاز تالاب‌ها و حتی رودخانه‌ها تامین نشود، به‌طور قطع با پدیده گرد و غبار و در نهایت انتشار آلاینده‌ها مواجه خواهیم شد.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران با بیان اینکه تالابی از این استان در کنوانسیون رامسر ثبت نشده است، گفت: با این وجود بر اساس قانون تالاب‌ها و آیین‌نامه اجرایی آن، دو تالاب تعریف شده داریم که یکی تالاب بندعلیخان و دیگری دریاچه‌های تار و هویر است. تار و هویر خوشبختانه دائمی و طبیعی هستند که آب آنها از نزولات آسمانی مانند بارش برف و بعضاً از آب چشمه‌ها تامین می‌شود و در بالادست حوزه آبخیز قرار دارند بنابراین حقآبه آنها تامین می‌شود و به منبعی برای آلایندگی تبدیل نمی‌شوند.
یعقوبی نژاد ادامه داد: در حال حاضر تالاب بندعلیخان شرایط آبی مناسبی ندارد اما تار و هویر شرایط خوبی دارند و به عنوان یک اثر طبیعی ملی جزو مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست محسوب و به‌طور مستمر توسط نیروهای اجرایی و کارشناس‌های ما پایش می‌شوند.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران با اشاره به احداث یک شرکت در مسیر رودخانه شور که منبع تامین آب تالاب بندعلیخان است، گفت: این کار باعث انحراف مسیر رودخانه شد بنابراین از سوی ادارات تابعه اداره کل محیط زیست استان تهران در حال پیگیری است چرا بخشی از حقآبه تالاب بندعلیخان در سال‌های گذشته از رودخانه شور تامین می‌شد.
وی اضافه کرد: ظاهرا بر اثر فعالیت‌های عمرانی بخشی از رودخانه شور بر اساس مستنداتی که توسط مسئولان ذی‌ربط هم پیگیری می‌شد به سمت مرّه استان قم منحرف شد که احتمالاً این کاربرای تامین آب فعالیت‌های عمرانی احداث اتوبان قم - گرمسار انجام شد ولی بعد از اتمام فعالیت، متاسفانه آب به مسیر اصلی رودخانه هدایت نشد این درحالیست که این رودخانه آب مورد نیاز تالاب بندعلیخان و مراتع منطقه را تامین می‌کرد. پیگیری‌هایی هم از سنوات گذشته تا به حال برای بازگشت رودخانه شور به مسیر اصلی توسط امور عشایری، جهاد کشاورزی و شرکت آب منطقه‌ای صورت گرفته است.
یعقوبی نژاد در ادامه گفت: موضوع مرتبط با سازمان حفاظت محیط زیست، بحث هدایت سرشاخه‌ها به سمت تالاب بندعلیخان است. مذاکراتی هم در سطح شهرستان و هم با استانداری‌های تهران و قم با حضور شرکت آب منطقه‌ای، امور عشایری، جهاد کشاورزی و محیط زیست در دفتر تخصصی تالاب‌ها و معاونت محیط دریایی تالاب‌ها صورت گرفت.
وی اضافه کرد: قرار شد پیگیری‌های لازم در این زمینه صورت بگیرد و تصمیمات نهایی در سطح استانداری و شرکت آب منطقه‌ای برای هدایت مسیر رودخانه به مسیر اصلی آن اتخاذ شود. در سال‌های اخیر اقدامات قانونی و قضایی هم از طریق محیط زیست و هم سایر ارگان‌های مسوول صورت گرفته است.
**یعقوبی‌نژاد با بیان اینکه هنوز پرونده مفتوح است، گفت: این پرونده از طریق اداره محیط زیست ورامین، استانداری و فرمانداری در حال پیگیری است. مطالبه سازمان محیط زیست تامین حداقل آب مورد نیاز برای تالاب بندعلیخان از سرشاخه‌های رود شور است.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران به عواقب عدم تامین آب تالاب بندعلیخان پرداخت و اظهارکرد: اگر حقآبه بندعلیخان تامین نشود، این تالاب تبدیل به یکی از کانون‌های تولید و انتشار ریزگرد می‌شود . با افزایش آلایندگی سلامت و بهداشت عمومی مردم مورد تهدید قرار می‌گیرد.
وی اضافه کرد: تعیین نیاز آبی تالاب بندعلیخان نیازمند انجام مطالعات کارشناسی و دانشگاهی دارد. لازمه این کار تامین اعتبار است که از نظر محیط زیست هنوز انجام نشده است، با این حال با شرکت آب منطقه‌ای تهران برای تخصیص حدود ۶.۴ میلیون متر مکعب در سال‌های گذشته تفاهم شده بود.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران تاکید کرد: ما حداقل آبی را که برای تالاب بندعلیخان از طریق رودخانه شور و سایر رودخانه‌ها که باید تامین بشود را مرتب و مستمر از شرکت آب منطقه‌ای مطالبه می‌کنیم البته اولویت اول شرکت آب منطقه‌ای وزارت نیرو تامین آب شرب است.
یعقوبی نژاد اضافه کرد: اگر حداقل میزان آب رودخانه‌ها و تالاب‌ها تامین شود در نهایت سود آن را خود مردم خواهند برد.
کارشناس مسئول اداره کل محیط زیست استان تهران ادامه داد: محیط زیست چه در سطح سازمان، چه در سطح استانی، حقآبه تالاب‌ها و رودخانه‌ها را به‌طور مستمر پیگیری می‌کند. از لحاظ قانونی، ماده ۲ قانون حفاظت و احیای مدیریت تالاب‌های کشور به صراحت اعلام می‌کند که سازمان محیط زیست صرفاً تعیین نیاز آبی تالاب‌ها را بر عهده دارد اما بخش تدوین و اجرای برنامه مدون برای تخصیص و تامین حقآبه برعهده وزارت نیرو است بنابراین ادارات محیط زیست با شرکت‌های آب منطقه‌ای در جهت تحقق حداقل حقآبه با توجه به میزان بارش‌ها و ذخیره نزولات آسمانی تعامل دارند.
یعقوبی نژاد درپایان با بیان اینکه تشدید خشکسالی، تامین حداقل نیاز آبی تالاب‌ها و رودخانه‌ها را به چالش کشیده است، گفت: خوشبختانه با توجه به بارش باران در اواخر سال گذشته وضعیت رودخانه‌های استان تهران مناسب است ولی وضعیت تالاب بندعلیخان با توجه به خشکسالی های پی در پی سال‌های اخیر مناسب نیست.
انتهای پیام
دستگیری ۴ متهم اصلی پرونده مفقودی یسنا کودک کلاله‌ای